Yağda tağşişe hapis cezası

BESTE GÜÇER

ANKARA – Yargı, gıdada tağşiş yapanlar için önemli bir karar aldı. Gaziantep 4. Asliye Ceza Mahkemesi, ayçiçeği yağında hile yapanlar için hapis cezası kararı verdi. Daha önce benzer davalarda para cezasına çevrilebilen kararlar verilirken, ilk defa hapis cezası kararı alındı. Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği (BYSD) Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil, “Bu hepimizin gıda güvenliğini güvence altına alan bir karar. Gıdada ‘hile yapıyorum, başıma bir şey de gelmiyor’ dönemi sona eriyor” dedi.

Söz konusu karar, BYSD’nin girişimleriyle yapılan denetim ve müracaatın ardından Gaziantep Valiliği İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nün suç duyurusuyla başlayan ve derneğin davacı olarak yer aldığı davada verildi. BYSD girişimi ile denetim ve yargı süreci 2015 yılında başladı. Bir firmanın ürettiği ayçiçeği yağından alınan numunede yağın Türk Gıda Kodeksi’ne uygun olmadığı ortaya çıktı. İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ve BYSD, “kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye sokacak biçimde bozulmuş ve değiştirilmiş gıda bulunma suçunun” işlendiğini belirterek, mahkemeye başvurdu. Gaziantep 4. Asliye Ceza Mahkemesi, “bozulmuş veya değiştirilmiş gıda veya ilaç ticareti” suçunun işlendiğine hükmederek 1 yıl 1 ay 10 gün hapis ve 5 gün adli para cezası kararını verdi. Ceza ertelenirken, sanık 1 yıl 6 ay denetim süresine tabi tutuldu.

Büyükhelvacıgil: Tüm gıda ürünleri için örnek oluşturacak

Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği (BYSD) Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil, Tağşiş yaparak halk sağlığı ile oynayanlarla her platformda mücadele ettiklerini belirterek, “Bu hepimizin gıda güvenliğini güvence altına alan bir karar. ‘Gıdada hile yapıyorum, başıma bir şey de gelmiyor’ dönemi sona eriyor. Mahkeme ve bilirkişi, bu davada, net bir şekilde, gıdada yapılan hile nedeniyle tüketicilerin sağlığının olumsuz etkilenebileceğine dikkat çekti ve bu suçu işleyen kişiye hapis cezası verdi. Bu sadece bitkisel yağ için değil tüm gıda ürünleri için örnek oluşturacak. Artık güvenilir gıdaya bir adım daha yakınız” dedi. Sektör ve tüketiciler için kararın önemine dikkat çeken Helvacıgil, kararın birçok açıdan ilkleri barındırdığını ve her türlü hileli gıda üretimi için emsal niteliği taşıdığını söyledi.

Açılmış çok sayıda dava var

BYSD’nin tağşiş yaparak halk sağlığı ile oynayanlara karşı müthiş bir mücadele yürüttüğünü ifade eden Büyükhelvacıgil, şunları söyledi: “Resmi yetkililerinin tespit ettiği tağşiş olaylarını da takip ediyoruz. Ülkenin farklı yerlerinde açılmış çok sayıda davamız var. İlk kez bilirkişi tağşişli ürünün kişi sağlığı üzerindeki negatif etkilerini net bir şekilde dile getirdi. Mahkeme de ilk kez bu kadar uzun hapis cezasına hükmetti. Bu da hileli gıda üreten herkes için net bir mesaj. Artık yaptıkları yanlarına kâr kalmayacak. Bu hepimizin gıda güvenliğini güvence altına alan bir karar. Gıdada ‘hile yapıyorum, başıma bir şey de gelmiyor’ dönemi sona eriyor. Genelde hileli gıdada ‘para cezasını öderim, yoluma devam ederim’ bakışı hakimdi. Oysa bu karar, tüm bu ezberleri bozacak nitelikte. Tağşiş, düzgün üretim yapan firmaların rekabet gücünü kırıyor, tüketicinin de yanıltılmasına da yol açıyor. Artık güvenilir gıdaya bir adım daha yakınız. Bu kararın gıda güvenliğiyle ilgili davalarda da emsal olmasını bekliyoruz.”

Bilirkiliş inceleme yaptı

Mahkemenin yönlendirdiği bilirkişi, ayçiçeği yağının içinde soya yağının bulunduğunu belirledi. Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı Gıda ve Yem Kanunu’nun ‘Gıda ve yemde taklit ve tağşiş yapılamaz’ hükmüne açıkça aykırı olduğu belirtilirken, bilirkişi raporunda, şu tespitler yapıldı: “Üretici içerisinde alerjen bulunan ürünü ilgili yönetmelik uyarınca etiketinde göstermeli ve tüketici bilgilendirilmelidir. Dolayısıyla soya fasulyesi ve ürünleri, süt ve ürünleri, yumurta, yer fıstığı gibi ürünleri alerjik hassasiyetler gösterenler tüketiciler için sağlık riskleri oluşturabilir. Ürünle ilgili tüm yasal düzenlemeler ve analiz sonuçları incelendiğinde soya fasulyesinin insan sağlığı alerjik yönden olumsuz etkileme ihtimali mevcut olduğu kanaatine varılmıştır. TGK Gıda etiketleme ve tüketicileri bilgilendirme yönetmeliği alerjen listesinde yer alan ürünün insan bünyesinde alerjik ve anafi laktik tepkilere yol açmak suretiyle tüketici sağlığını olumsuz etkileyebileceği kanaatine varılmıştır.”