Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, bugün Türkiye ekonomisiyle ilgili öngörülerini paylaştığı bir telekonferans gerçekleştirdi. Konferansa çoğunlukla Türkiye’ye yatırım yapan küresel fonların temsilcileri katıldı.

Fitch’in Türkiye ekonomisiyle ilgili gerçekleştirdiği telekonferansta ”Türkiye sermaye kontrolüne mecbur kalabilir. Bu durumda 2019 yılından itibaren bir resesyon yaşanabilir. ABD’deki faiz artırımlarından en olumsuz etkilenecek gelişmekte olan ülke Türkiye’dir” analizi öne çıktı.

Fitch’in Türkiye ekonomisiyle ilgili yaptığı değerlendirme şu şekilde:

1) Türkiye bir kur krizi yaşıyor.

Hükümetin önünde 4 seçenek var.

a. Merkez Bankası radikal bir faiz artırımına gider,

b. IMF ile anlaşma imzalanır,

c. Sermaye kontrolleri getirilir,

d. Yukarıdakilerin hiçbiri yapılmaz. Katar, Çin, Rusya parasıyla idare edilmeye çalışılır. Cari açık toparlanır.

2) TCMB faiz arttırır mı?

Fitch faiz artırımı beklemiyor. TCMB bağımsızlığının soru işareti olduğunun altını defalarca kez çizdiler.

3) IMF ile anlaşma olur mu?

Fitch IMF ile anlaşma beklemiyor. IMF gelirse faiz artırımı ister. Hükümetin alanını kısıtlar.

4) Sermaye kontrolleri gelir mi?

Hükümet bunu da istemediğini açıkça söyledi. Ama sermaye kontrolü getirmeye mecbur kalabilirler. Bankalardan mevduat çekimlerinin hızlandığı bir senaryoda buna mecbur kalınabilir. Kötü kredilerin oranı artarsa bu senaryo gerçekleşebilir.

5) Türkiye bu çalkantıyı da atlatabilir mi? Avantajlar var.

a. Kamu borcunun milli gelire oranı %30’larda.

b. Kredi alma koşulları sıkılaştı, cari açık azalıyor.

c. TCMB’nin son tedbirleri işe yaradı.

d. Katar’dan gelecek 15 milyar dolar var.

e. Diğer müttefik ülkelerden de destek gelebilir.

6) Bu seferki çalkantı öncekilerden farklı mı?

a. Bankacılık krizine dönüşme potansiyeli olan bir kur krizi yaşanıyor.

b. Hükümetin bağımsız olması gereken kurumlar üzerinde etkisi büyük. Yatırımcılar Sayın Cumhurbaşkanının ekonomiyi yönetebileceğine olan inançlarını kaybettiler.

c. PPP’ler, KGF, Varlık Fonu gibi araçlarla kamunun gerçek borcu saklanıyor.

d. Artan enflasyona rağmen TCMB faiz artırmıyor.

e. ABD ile siyasi kriz yaşanıyor.

7) Fitch’in Türkiye ana senaryosu

a. Büyüme: 2018 yılı %4.1, 2019 yılı %3

b. Kredi arzındaki azalma hem hanehalklarını hem de özel sektörü kötü etkiler.

c. Artan enflasyon şirketlerin karlılığını, hanehalklarının harcanabilir gelirlerini azaltır.

8) Kötünün kötüsü de olabilir

a. Bankacılık sektörünün zayıflıkları her geçen gün artıyor ve bankacılık sistemik risk kaynağı

b. Mecbur kalınacak bir sermaye kontrolü ile yabancı yatırım girişi sıfırlanır, tüketici ve yatırımcı güveni yere çakılır

c. TL’deki değer kaybı enflasyonu daha da tırmandırır

9) Türkiye’nin iktisadi sorunları bulaşıcı mı? Fitch’e göre evet.

a. Haziran 2018’den itibaren Türkiye’nin riskliliği ile birlikte ortalama gelişmekte olan ülke riskliliği de arttı.

b. Haziran’dan sonra İtalya ve İspanya’daki 10 yıllık bonoların getirisi ile Alman bonolarının 10 yıllık getirisi arasındaki fark açıldı.

c. İtalyan ve İspanyol bankalarının Türk bankacılık sistemindeki riskleri özellikle yakından takip edilmeli.

10) ABD’de faizler artarsa ne olur?

a. Türkiye’nin kontrol edemeyeceği en büyük risk ABD’deki faiz artışları.

b. ABD’de faizler artarsa bundan en olumsuz etkilenecek gelişmekte olan ülke Türkiye olur. Bu değerlendirmeyi gelişmekte olan ülkelerin makro göstergelerini karşılaştırarak yapıyorlar.