Hazine ve Maliye Bakanlığınca, KOBİ’lerin ticari alacaklarının garanti altına alınması amacıyla geliştirilen Devlet Destekli Alacak Sigortası Sistemi ile vadeli mal ve hizmet satışlarının sigortalanması ve ticaretin büyümesi sağlanacak.

Bakanlıktan edinilen bilgilere göre, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında usul ve esasları yayımlanan ve 2019 yılında uygulanmaya başlanacak Devlet Destekli Alacak Sigortası Sistemi ile devlet destekli milli bir sistem oluşturuldu.

Alacak sigortasının KOBİ’ler arasında yaygınlaşmasını sağlamak üzere tasarlanan sistemle hem KOBİ’lerin uygun koşullarla bu sigortaya erişiminin mümkün kılınması hem de sektöre yeni imkanlar yaratılması amaçlandı.

Sistemin operasyonel işlemleri Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından görevlendirilen Halk Sigorta tarafından yürütülecek, sistem kapsamında yapılacak işlemlerin yönetileceği bilgi işlem altyapısı ise Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi (SBM) tarafından oluşturulacak. Sistem ilk aşamada mikro ve küçük ölçekli KOBİ’leri kapsayacak ve teminat sunulacak KOBİ’ler yapılacak risk değerlendirmesi sonucunda belirlenecek. Poliçelerin satışı sisteme dahil sigorta şirketleri tarafından gerçekleştirilecek.

Ödenecek primler, KOBİ’lerin ciro büyüklüğünün belli bir oranı şeklinde, KOBİ’lere sunulacak azami teminat tutarı ise primin belli bir katı şeklinde hesaplanacak. Hesaplamalara ilişkin esaslar, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan tarife ve talimatla belirlenecek.

Sistem kapsamında 120, 180 veya 360 güne kadar vadeli satışlar için teminat sağlanacak. Ödenecek primler vadeye göre farklılık gösterecek. Primlerin taksitli olarak ödenmesi imkanı sağlanacak. Primin peşin ödenmesi durumunda yüzde 10 indirim uygulanacak. Ayrıca, sisteme ilk 3 ay içinde katılan KOBİ’ler, prim fiyatında buna ek olarak yüzde 10 indirimden yararlanacak.

Poliçe kapsamında teminat sağlanacak alıcıların belirlenmesi için risk değerlendirmesi yapılacak. Alıcılar bu değerlendirme sonucunda 6 risk grubuna ayrılacak, sağlanan kredi limitleri bu gruplamaya göre belirlenecek. Kredi limiti sağlanan alıcılar için, ilgili alıcının risk grubuna göre yüzde 70 ile 90 arasında teminat oranları uygulanacak.

Sistemde, risk değerlendirme sürecinin hızlı ve standart bir şekilde gerçekleştirilebilmesi amacıyla çeşitli veri kaynakları üzerinden skorlama mantığıyla fiyatlama yapılacak, aynı zamanda tazminat süreçleri de hızlı şekilde sonuçlandırılacak. Sisteme, riskin reasürans piyasalarına transfer edilebileceği seviyeye kadar devlet tarafından sigortacılık ilkeleri çerçevesinde reasürans koruması sağlanacak. Alacak sigortası KOBİ’ler tarafından teminat olarak kullanılabilecek.

Sistemle KOBİ’lerin tahsilat risklerinin, ihtiyaçlarıyla uyumlu alacak sigortası ürünü sayesinde, belirlenen standartlar ve sürdürülebilir bir model çerçevesinde yönetilmesi planlanıyor.

Alacak sigortasını faydaları

Temel amacı, müşterilerin aldıkları mal ve hizmet bedelini çeşitli nedenlerle ödememeleri sonucunda mal satan firmanın zararının tazmin edilmesi olan ticari alacak sigortası, vadeli mal ve hizmet satışlarının sigortalanmasıyla ticaretin büyümesine katkıda bulunan bir ürün olarak değerlendiriliyor.

Söz konusu sigortanın, talep ve arz ayağında yaşanan sorunlar nedeniyle KOBİ ölçeğinde yaygın olmadığı görülürken, şirket bilançolarının ortalama yüzde 30-40’ını oluşturan alacakların etkin yönetimi, KOBİ’ler için hayati önem taşıyor. Alacakların tahsilatında yaşanan problemler, şirketlerin likiditesini ve karlılığını olumsuz etkilerken, bazı durumlarda iflaslarına neden oluyor. Şirketlerin iflas nedenlerine bakıldığında, yaklaşık 4’te 1’inin tahsil edilemeyen alacaklar nedeniyle gerçekleşmesi dikkati çekiyor.

Faktoring, çek, ipotek gibi alternatif bir ticaret finansman yöntemi olan alacak sigortası, aynı zamanda KOBİ’lerin ticaretini büyütmesi için gerekli finansmana erişimi sağlıyor. Alacak sigortasıyla firmalar, alacaklarının tahsilat riskine karşı teminat sağlıyor ve aynı zamanda da tahsilat ve risk yönetimlerini bu alanda uzman sigorta şirketlerine devretmiş oluyor.

“Alacaklar havuzdan karşılanacak”

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, KOBİ alacaklarına devlet destekli güvence konusunda “Sisteme göre, bakanlıkça milli bir sistem olan Devlet Destekli Alacak Sigortası Havuzu kurulacak ve KOBİ’lerin tahsil edemedikleri alacaklarının önemli bir kısmı havuz tarafından karşılanacak” dedi.