Ticari kredi faizleri, ülke risk primindeki gerileme ve ekonomi yönetiminin aldığı tedbirlerin etkisiyle son 3 ayda yaklaşık 10 puanlık düşüşle yüzde 26 sınırına geriledi.
ABD’nin geçen yıl Çin başta olmak üzere AB ve diğer ülkelerle yaşadığı ticari gerilimler küresel piyasalarda risk iştahını azaltırken, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artışları gelişmekte olan ülke merkez bankalarının da sıkı para politikası uygulamasını beraberinde getirmişti. Yurt içinde de, Türkiyeekonomisine yönelik spekülatif atakların etkisiyle 13 Ağustos 2018’de dolar/TL, 7,2169 ile tüm zamanların en yüksek seviyesini görmüştü.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Fed’in faiz artışları, enflasyonun çift hanedeki yüksek seyri ve spekülatif döviz atakları nedeniyle faizi artırmıştı. Merkez Bankası, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı olan politika faizini 2016’dan bugüne yüzde 7,50’den yüzde 24’e yükseltti.
Yurt dışında finansman maliyetlerinin artmasının yanı sıra yurt içinde mevduat faizlerinin de yüzde 25 seviyesine yükselmesi, bankalarca kullandırılan kredi faizlerinde son 15 yılın zirvesinin görülmesine neden olmuştu. Hükümetin spekülatif ataklara karşı aldığı önlemler ve dış politikada özellikle ABD ile Pastör Andrew Brunson üzerinden yaşanan gerilimin ortadan kalkması da piyasalara pozitif yansıdı. Yeni Ekonomi Programı (YEP), Enflasyonla Topyekun Mücadele Programı, finansal kesim ve reel sektöre yönelik düzenlemeler, hanehalkından KOBİ’lere kadar birçok kesimi olumlu etkiledi.
Alınan tedbirler ve jeopolitik risklerin azalması, ülke risk priminde düşüşü sağlarken, mevduat ve kredi faiz oranlarında da son 3 ayın en düşük seviyeleri görüldü.
TCMB verilerine göre, bankalarca açılan kredilere uygulanan ağırlıklı ortalama ihtiyaç kredi faizi 12 Ekim 2018’de yüzde 39,36 ve ticari kredi faizi de yüzde 35,37 ile yaklaşık son 15 yılın zirvesini görmüştü. Hükümetin etkin politikaları sonucu enflasyonun gerilmesi, ülkeye fon akışının sürmesi, döviz kurlarında volatilitenin azalması, ekonomide dengelenme sürecinin devamı ve jeopolitik risklerin azalması, kredi faiz oranlarında düşüşlerin yaşanmasını sağladı.
11 Ocak itibarıyla ortalama ticari kredi faiz oranı, son 3 ayda 935 baz puan azalarak yüzde 26,02 seviyesine geriledi. Aynı dönemde ortalama ihtiyaç kredi faiz oranı da 661 baz puanlık düşüşle yüzde 32,75’e indi. Bankalarca açılan mevduatlara uygulanan ağırlıklı ortalama faiz oranı da 1 aylık vadede yaklaşık 230 baz puanlık düşüşle yüzde 20,75’e geriledi.
Son yorumlar